POZNAJ PROJEKT

Egipskie mumie są znakomitym źródłem wiedzy o cywilizacji znad Nilu, nie tylko jej władcach, ale i mieszkańcach. Stanowią nieskończone źródło informacji na temat tego, jak wyglądało prawdziwe życie w starożytnym Egipcie oraz kultura i wierzenia związane z pochówkiem. Mumie to również możliwość uzyskania odpowiedzi na najbardziej szczegółowe pytania dotyczące wieku, przyczyn śmierci, przebytych chorób, poziomu życia czy nawet poziomu stresu starożytnych Egipcjan. To wszystko dzięki zaawansowanym technikom badawczym.

POZNAJ TECHNIKI BADAŃ

Etap pierwszy obejmuje tomografię komputerową, zdjęcia RTG, daktyloskopię i podoskopię oraz analizę makroskopową metod mumifikacji i stanu zachowania tkanek.

Drugi etap jest znacznie bardziej skomplikowany. W jego skład wchodzą badania laboratoryjne wymagające zastosowania technik inwazyjnych, niezbędnych do pobrania niewielkich ilości tkanek, m.in. za pomocą metod laparoskopowych. Badania te pozwolą dowiedzieć się, czy widoczne są ślady po różnych schorzeniach, np. nowotworach, urazach i złamaniach, chorobach metabolicznych i zakaźnych, naczyniowych i odpasożytniczych. Projekt obejmuje również współpracę z jednostką włoskich Carabinieri specjalizującą się w analizie daktyloskopijnej. Badanie to pozwoli ujawnić charakterystykę linii papilarnych ludności zamieszkującej Egipt przed tysiącami lat. Włosi pobiorą także odciski zmumifikowanych stóp w celu określenia dominującej aktywności przyżyciowej czy np. wad postawy.

Dzięki najnowocześniejszym technikom radiologicznym możliwe będzie również zidentyfikowanie przedmiotów ukrytych między bandażami, m.in. amuletów oraz elementów związanych ze zwyczajami pogrzebowymi.

Wojciech Ejsmond

Absolwent Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie obronił rozprawę magisterską pt. „Świątynie egipskie w okresie predynastycznym i archaicznym” pod kierunkiem prof. Andrzeja Niwińskiego. Obecnie uczestnik interdyscyplinarnych studiów doktoranckich prowadzonych przez Ośrodek Badań nad Antykiem Europy Południowo-Wschodniej UW, gdzie przygotowuje rozprawę doktorską pod kierunkiem prof. Karola Myśliwca. Wielokrotnie wyróżniany, m.in. laureat stypendium Start, przyznawanego przez Fundację na Rzecz Nauki Polskiej dla wybitnych młodych badaczy. Od lat zaangażowany w działalność naukową. Obecnie kierownik badań archeologicznych w Gebelein (południowy Egipt). Uczestnik wykopalisk w Syrii, Turkmenistanie, Czarnogórze i we Włoszech. Autorem licznych artykułów związanych z archeologią Egiptu i Bliskiego Wschodu. Członek redakcji „Medżat – Studia Egiptologiczne” i zarządu Międzynarodowego Stowarzyszenia Studentów Egiptologii, a także Międzynarodowego Stowarzyszenia Egiptologów, Europejskiego Stowarzyszenia Archeologów i kilku kół naukowych działających na UW. Uczestnik licznych międzynarodowych konferencji. Często zapraszany na wykłady dla międzynarodowej publiczności wyników swoich badań w Gebelein.

Jako podróżnik zwiedził autostopem prawie cały Bliski Wschód i Azję Środkową. Owocem tych wyjazdów były wystawy zdjęć, wykłady i artykuły popularnonaukowe.

Kamila Braulińska

Obecnie na Wydziale Archeologii UW pisze doktorat na temat zwierząt w starożytnym Egipcie pod kierunkiem prof. dr. hab. Adama Łukaszewicza i studiuje egiptologię na Wydziale Orientalistycznym UW. Absolwentka Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie obroniła pracę magisterską na temat psowatych w Egipcie. Interesuje się zoologią Egiptu i Afryki, zooarcheologią (pozostałościami zwierząt w postaci ich szkieletów odkrywanych podczas badań archeologicznych), mumiami zwierzęcymi, zoogeografią (rozmieszczeniem różnych gatunków zwierząt na świecie), osteologią (czyli nauką o kościach), psychologią zwierząt i ich zachowaniem, kynologią, a także antropologią fizyczną. W Egipcie Kamila spędziła łącznie ponad 6 lat, pracując w misjach archeologicznych, prowadząc badania naukowe w muzeach i specjalistycznych bibliotekach, zwiedzając inne miejsca archeologiczne, często trudno dostępne. Wielokrotna stypendystka Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej z puli stypendiów dla Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW, które spędzała w całości w Egipcie. Mieszkała tam również indywidualnie, pracując naukowo, a jednocześnie próbując polepszyć los zwierząt, z którymi związała niemal całe swoje życie. Do tej pory zaadoptowała pięć bezdomnych psów – dwa z Polski, dwa z Egiptu i jednego z Cypru, gdzie mieszkała i pracowała m.in. jako wolontariuszka w schronisku.

Uczestniczka badań archeologicznych w Deir el-Bahari (świątynia królowej Hatszepsut), Berenike (miasto i port hellenistyczny i rzymski), Dolinie Królów (grobowiec Ramzesa VI), Tell el-Retaba (twierdza nowopaństwowa i późniejsza osada), a także w innych miejscach świata. Prelegentka ponad 30 konferencji naukowych, w większości międzynarodowych – w Anglii, Argentynie, Chorwacji, Czechach, Egipcie, Francji, Grecji, Hiszpanii, Peru, Polsce, Portugalii, RPA, Turcji i Włoszech. Autorka specjalistycznych artykułów. Uczestniczka wielu szkoleń i członkini kilku stowarzyszeń, takich jak International Association of Egyptologists czy International Council of Archaeozoology. Popularyzatorka archeologii, starożytnego Egiptu i wiedzy o zwierzętach.

Obecnie, obok badań mumii zwierząt w Muzeum Narodowym w Warszawie, prowadzi projekt naukowy Polish Animal Mummy Project, aktualnie finansowany przez Narodowe Centrum Nauki (NCN) jako grant badawczy nr 2019/35/N/HS3/04438, pt. Egipskie mumie zwierzęce w Polsce. Badania nieinwazyjne i historyczne jako część Polish Animal Mummy Project.

Marzena Ożarek-Szilke

Ukończyła studia licencjackie i magisterskie w Instytucie Archeologii UW (specjalizacje: Antropologia fizyczna/Bioarcheologia, Archeologia starożytnego Egiptu, Egipt grecko-rzymski i kultura wschodu hellenistycznego), praca magisterska pt. „Współczesne techniki badań mumii egipskich” pod kierunkiem prof. dr. hab. Andrzeja Niwińskiego z Instytutu Archeologii UW. Obecnie jako absolwentka studium doktoranckiego na Wydziale Historycznym UW kończy pracę nad interdyscyplinarną rozprawą doktorską pt. „Warunki życia i stan zdrowotny mieszkańców Oazy Fajum w XI-XII w. na podstawie badań szkieletowych szczątków ludzkich z cmentarza A w Naqlun w Egipcie”, pod kierunkiem prof. dr. hab. Adama Łukaszewicza z Instytutu Archeologii UW oraz prof. dr hab. Marii Kaczmarek z Instytutu Antropologii na Wydziale Biologii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Zainteresowania badawcze: archeologia Egiptu, mumifikacja, antropologia fizyczna, w tym sądowa, paleopatologia, anatomia człowieka, tafonomia, historia medycyny oraz metody badań szczątków ludzkich. Naukową analizą zmumifikowanych, szkieletowych oraz ciałopalnych szczątków ludzkich zajmuje się nieprzerwanie od 2006 roku. W trakcie tych lat współpracowała m.in. z Muzeum Narodowym w Szczecinie, Centrum Badania Autostrad IAUW oraz Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im. Kazimierza Michałowskiego w Warszawie. Przeprowadziła analizy antropologiczne kości ludzkich z kilkudziesięciu stanowisk w Polsce i za granicą. Od 2006 roku jest członkinią misji archeologicznej Naqlun w Oazie Fajum w Egipcie, gdzie od 2009 roku pełni funkcję głównego antropologa. Od 2015 roku główny antropolog misji archeologicznej w Gebelein w Egipcie, w której poza wykonywaniem badań osteologicznych jest również współautorką nowej metody prospekcji antropologicznej z wykorzystaniem technik GIS.

Ukończyła liczne kursy i warsztaty antropologii fizycznej, anatomii i paleopatologii, prowadzone przez naukowców brytyjskich i polskich różnych dziedzin oraz kursy ratownictwa medycznego, pracy z kamerą i zarządzania kryzysowego. Uczestniczka licznych konferencji i warsztatów naukowych. Od 2002 roku zajmuje się również popularyzacją nauki. Od 2010 roku jest właścicielką firmy Vesperis zajmującej się analizami bioarcheologicznymi oraz edukacją dzieci i młodzieży.

Obecnie jest jedynym w Polsce antropologiem kompleksowo badającym mumie egipskie.